Η κρυπτεία

August 4, 2020, by Lynn Fotheringham

Η Κρυπτεία – Μέρος 1ο

(Read in English.) (Διορθώθηκε 24/08/20.)

Τρεις, των Kieron Gillen και Ryan Kelly, κεφάλαιο 1ο, συνέχεια. [Για μια εισαγωγή στο Τρεις, δείτε εδώ.]

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ: Η ΔΟΥΛΕΙΑ ΣΤΗΝ AΡXAIOTHTA, ΦΟΝΟΣ ΤΩΝ ΥΠΟΔΟΥΛΩΝ, ΑΚΡΑΙΑ (ΚΑΙ ΜΗ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ) ΒΙΑ, ΕΙΚΟΝΕΣ ΒΙΑΣ

 

Ξεκίνησα αυτή τη σειρά συγκρίσεων μεταξύ των Τριών και των πηγών πηγαίνοντας κατευθείαν στην κύρια ιστορία και παραλείποντας τον πρόλογο. Νομίζω ότι ήθελα να ξεκινήσω με κάτι λιγότερο φορτισμένο συναισθηματικά. Ο πρόλογος είναι έτσι σχεδιασμένος ώστε να μας γνωρίσει την πιο σκοτεινή πλευρά της Σπάρτης, καθώς οι περισσότεροι αναγνώστες είναι εξοικειωμένοι μόνο με το ηρωικό προφίλ της Σπάρτης. Αυτή η εισαγωγή στη ζοφερή πλευρά της Σπάρτης γίνεται με τρόπο σκληρό και θηριώδη.

Εδώ ένας νεαρός Σπαρτιάτης κινείται επιθετικά εναντίον ενός είλωτα, ο οποίος μαζεύει ελιές, ενώ μία γυναίκα είλωτας παρακολουθεί τρομοκρατημένη. Οι λεζάντες που εμφανίζονται σε αυτά τα πάνελ είναι μέρος μίας μεγαλύτερης ακολουθίας γεγονότων:

Έτσι, είναι ελεύθεροι να πράξουν ό,τι απαιτείται…

… για να κρατήσουν τους είλωτες γονατισμένους.

Κι αυτό κάνουν.

Οι δυνατότεροι εκκαθαρίζονται.

Οι υπόλοιποι τρομοκρατούνται.

Η κρυπτεία και οι Είλωτες

ΤΡΕΙΣ κεφ.1, σελ. 4 καρέ 1-2

Η βίαιη κατάρρευση προς τα έσω στη ζωή των ειλώτων αντανακλάται στη διάταξη της σελίδας του Ryan Kelly, με το κύριο καρέ να ξεφεύγει από το συνηθισμένο πλέγμα σε ορθή γωνία. To μικρότερο, παραλληλόγραμμο καρέ υπογραμμίζει την αλλαγή, και η απόφαση της Jordie Bellaire να χρωματίσει το πλαίσιο του μικρότερου καρέ με κόκκινο χρώμα επιτείνει την αίσθηση της απειλής.

Ο θεσμοθετημένος φόνος των ειλώτων από νεαρούς Σπαρτιάτες αναφέρεται ως κρυπτεία. Στο κόμικ, ο Kieron ακολουθεί προσεκτικά την περιγραφή του Πλουτάρχου στον Βίο του Λυκούργου (τέλη 1ου/αρχές 2ου αιώνα μ.Χ.), που μοιάζει να βασίζεται σε ένα χαμένο έργο του Αριστοτέλη (το οποίο γράφτηκε τον 4ο αιώνα π.Χ.):

28. (1) ἡ δὲ καλουμένη κρυπτεία … (2) ἦν δὲ τοιαύτη· τῶν νέων οἱ ἄρχοντες διὰ χρόνου τοὺς μάλιστα νοῦν ἔχειν δοκοῦντας εἰς τὴν χώραν ἄλλως ἐξέπεμπον, ἔχοντας ἐγχειρίδια καὶ τροφὴν ἀναγκαίαν, ἄλλο δὲ οὐδέν· οἱ δὲ μεθ᾿ ἡμέραν μὲν εἰς ἀσυνδήλους διασπειρόμενοι τόπους, ἀπέκρυπτον ἑαυτοὺς καὶ ἀνεπαύοντο, (3) νύκτωρ δὲ κατιόντες εἰς τὰς ὁδοὺς τῶν εἱλώτων τὸν ἁλισκόμενον ἀπέσφαττον. πολλάκις δὲ καὶ τοῖς ἀγροῖς ἐπιπορευόμενοι τοὺς ῥωμαλεωτάτους καὶ κρατίστους αὐτῶν ἀνῄρουν.

28. (1) Η επονομαζόμενη κρυπτεία… ήταν ως εξής. (2) Κατά καιρούς οι άρχοντες έστελναν στην ύπαιθρο νέους, τους πιο προσεκτικούς κατά τη γνώμη τους, εξοπλισμένους με τίποτε άλλο παρά με μαχαίρια και την αναγκαία τροφή. Εκείνοι παρέμεναν κρυμμένοι και περίμεναν σε απομακρυσμένες τοποθεσίες κατά τη διάρκεια της μέρας. Τις νύχτες κατέβαιναν στα περάσματα και σκότωναν όποιον είλωτα συλλάμβαναν· πολλές φορές έμπαιναν στα κτήματα που δούλευαν οι είλωτες και σκότωναν τους πιο δυνατούς και ρωμαλέους.

  • Απόδοση στα νέα ελληνικά: Στέφανος Αποστόλου.

Ο Πλούταρχος δεν είναι η μόνη πηγή την οποία ο Kieron έλαβε υπόψη του στην παρουσίαση της κρυπτείας. Στο επόμενο post θα εξεταστούν στοιχεία που παρέχονται από τον Πλάτωνα και θα παρουσιαστεί μέρος της συζήτησης μεταξύ του Kieron και του ιστορικού συμβούλου, Stephen Hodkinson, σχετικά με αυτόν τον σπαρτιατικό θεσμό, ο οποίος όπως όλοι οι σπαρτιατικοί θεσμοί, αναφέρεται από παρατηρητές εκτός Σπάρτης.

Ένας λόγος της αναβολής της συζήτησης για το απόσπασμα του Πλάτωνα είναι να παραμείνει μικρό το μέγεθος του κάθε post. Επίσης, ήθελα να αφήσω την φρικτή εικόνα που προέρχεται από τον Πλούταρχο να σταθεί μόνη της μαζί μας για λίγο. Ο Πλούταρχος είναι μία από τις σημαντικότερες πηγές μας για τη σπαρτιατική ζωή και παρά τη γενικά θετική του στάση απέναντι στη Σπάρτη, αναφέρει κάποιες βάναυσες και θηριώδεις συμπεριφορές (ο ίδιος επιχειρηματολογεί ότι η κρυπτεία δεν μπορεί να θεσμοθετήθηκε από τον ήρωά του, τον Λυκούργο). Για όσους δεν έχουν διαβάσει τους Τρεις, η βία που υπονοείται στα καρέ που παρουσιάζονται εδώ είναι μόνο η αρχή· ο πρόλογος τελειώνει με μια υποβλητική σελίδα που μας δείχνει τους Σπαρτιάτες τη στιγμή που κατεβάζουν τα μαχαίρια τους στο σώμα του είλωτα.

 

Για βιβλιογραφία σχετική με την κρυπτεία, δείτε το επόμενο post.

 

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Ενδέχεται να αναφέρω ή να παραθέσω σχόλια αυτού του post είτε σε επόμενα blog posts είτε σε επιστημονική δημοσίευση. Περισσότερες πληροφορίες (στα αγγλικά) σχετικά με την έρευνα κοινού εδώ, συμπεριλαμβανομένων της Πολιτικής Απορρήτου και τρόπων απόκτησης του βιβλίου (και στην ελληνική μετάφραση).

 

Αποσπάσματα από το Τρεις © 2019 Kieron Gillen & Ryan Kelly. Χρησιμοποιήθηκαν με την άδεια των δημιουργών.

Μετάφραση-Επιμέλεια: Τζίνα Ρέκκα.

Posted in Source-comparison